Isınma ihtiyacından yemek yapmaya, her bir şeyde kullandığımız yakıt ihtiyacımızı karşılayan Doğal gaz nedir?

Doğal gaz yer kabuğunun içinde yer alan fosil kaynaklı bir çeşit yanıcı gaz karışımıdır. Aslına bakılırsa kendisi bir petrol türevidir. Yakıt konusunda önem sıralamasına sokulduğu zaman ham petrolden sonra ikinci sırada yerini alır. Doğal gazın büyük bölümü, Metan gazı adı verilen hidrokarbon bileşiğinden oluşur. Diğer bileşenleri; etan, propan, bütan gazlarıdır. 

• Yoğunluk ve faz: 0.717 kg/m³, gaz g/cm³
• Kaynama noktası: −161.6 °C (111.55 K)
• Parlama noktası: −188 °C
• Kendiliğinden tutuşma noktası: 537 °C
• Ergime noktası: −182.5 °C (90.6 K)’de 1 atm; 25 °C (298 K)’de 1.5 GPa°C
• Ana tehlikeler: Oldukça yanıcı (F+)
• İlgili alkanlar: Etan; Propan

Türkiye’de doğal gaz tarihi

Mavi Vatan Türkiye’de doğal gazın var oluşu ilk kez 1970 yılında Kırklareli Kurumlar Bölgesi’nde tespit edildi ve aradan tam altı yıl sonra 1976 senesinde Pınarhisar Çimento Fabrikası tarafından kullanılmaya başlandı. 1975 senesine gelindiği zaman, Mardin Çamurlu sahasında bulunan doğal gaz, 1982 senesinde Mardin Çimento Fabrikası’na verildi. Doğal gaz kaynaklarında yer alan rezervlerin sınırlı olması nedeni tüketimin genişlemesi engellendi.

Doğal gazın sanayi sektöründe ve şehir şebekelerinde kullanımı için çalışmalara, 84/8806 sayılı Bakanlar Kurulu tarafından verilen kararlar vesilesi ile 1984 yılında SSCB (Sovyet Birliği) ile karşılıklı imzalanan doğal gaz sevkiyatı anlaşmasının sonrasında başlangıç verildi. Doğal gaz hem şehir için evsel ve ticari olarak ilk kez 1988 yılında Başken Ankara’da kullanılmaya başlanıldı. 1992 yılında ise İstanbul, Bursa, Eskişehir ve İzmit’te doğal gaz pazarı genişlemeye başladı.

Türkiye Cumhuriyeti; Rusya, İran, Azerbaycan gibi ülkelerden aldığı doğal gaz’ı, devlet kuruluşu olan Botaş aracılığı ile boru hatları ile 81 ile ulaştırmayı başardı ve tüm şehirlerde doğalgaz kullanımını sağladı. Botaş, doğal gazı doğal gaz dağıtım şirketlerine RMS-A isimli istasyonlarda aracılığı ile teslim ediyor ve bu istasyonlar sonrasındaki şehir içi şebekelerinde herhangi bir işletmesel faaliyeti ve sorumluluğu olmuyor.

Türkiye’nin yıllık bazda tüketime sunulan doğal gaz miktarı, imzalanan anlaşmalarla 2005 yılında 40 milyar m³; 2010 yılında 55 milyar m³ mertebesine ulaşması beklenmekteydi. Özellikle ev tarafında kullanıma sunulan doğal gazın kesilmesi riski bulunmuyor.

Doğal gazın büyük bir kısmı sanayide kullanılıyor ve gaz dağıtım firmaları sanayideki aboneleri ile özel bir sözleşme yaparak olası bir gaz arzı sıkıntısında sanayiye verdiği gaz miktarını azaltıp bunu evlere kolayca aktarabiliyor. Böyle bir durum, bugün için çok az bir ihtimaldir, çünkü Türkiye’de gaz arzı talepten fazladır.